نویسنده: عارف محمدی/نویسنده سینمایی
جشنواره جهانی فیلم تورنتو با نام اختصاری (TIFF) یکی از معتبرترین و بزرگترین جشنوارههای سینمایی در جهان است که هر ساله در ماه سپتامبر برگزار میشود. جشنواره امسال روز 4 سپتامبر با فیلم «جان کندی: من خودم را دوست دارم» افتتاح شد. امسال این جشنواره با ویژگیهای مثبت و منفی خاصی همراه بود.
تنوع فرهنگی یکی از ویژگیهای بارز این جشنواره جهانی در کشوری است که موزاییکی از ملیتها و نژادهای گوناگون از سرتاسر کره زمین است و در کنار هم مسالمتآمیز زندگی میکنند.
حضور ستارههای معروف سینمای هالیوود در این جشنواره و شرکت آنها در نمایش عمومی فیلمها و فرش قرمز فرصتی برای هواداران است تا از نزدیک بازیگران و کارگردانان موردعلاقهشان را ببینند و این رویداد به جذابیت جشنواره برای عامه مردم افزوده است.
برگزاری کارگاهها و سمینارهای آموزشی و تخصصی به تبادل نظر بین سینماگران و علاقهمندان کمک کرده و فرصتی برای یادگیری فراهم آورده است.
اما از نکات منفی جشنواره امسال باید از پررنگ شدن جنبه تجاری آن گفت. اگرچه تیف ذاتا یک جشنواره رقابتی نیست و در همه دورهها به بازاری برای فروش فیلمها معروف بوده اما در سالهای گذشته حضور فیلمهای هنری و بامحتوا بهمراتب بیشتر از امسال بوده و برخی منتقدان معتقد بودند که فشارهای تجاری بر کیفیت برخی از فیلمها تأثیر گذاشته و بهجای تمرکز بر هنر، بیشتر به جلب مخاطب عام و فروش گیشه توجه شده است.
مشکلات لجستیکی از دیگر مشکلات جشنواره است که باز هم امسال با افزایش جمعیت و با توجه به تعداد بالای شرکتکنندگان وجود صفهای طولانی و کمبود فضا برای نمایش فیلمها بسیار مشهود بود.
برای اعضای رسانه نیز تعداد فیلمها و سالنهای نمایش نسبت به سالهای قبل محدودتر شده و حتی شخصا به عنوان نویسنده سینمایی با داشتن کارت ورود به سالن نمایش تماشای برخی از فیلمهای شاخص جشنواره را به دلیل سانسهای کم و صف طولانی از دست دادم.
با چند تن از دوستان منتقد هم که صحبت کردم به انتخاب برخی فیلمهای ضعیف اعتراض داشتند و برخی بر این باور بودند که موضوعات انتخابی در این دوره تکراری بوده و نوآوری کمتری نسبت به سالهای قبل مشاهده شد.
فیلم منتخب نگارنده
در بین فیلمهایی که امسال دیدم جدا از اینکه تماشای سه فیلم از سه کارگردان موردعلاقهام (همنت ساخته کلویی ژائو، موج نو ساخته ریچارد لینکلتر و اسیر ساخته الخاندرو امنبار) رو از دست دادم با ذکر چند فیلم نسبتا قابلتوجهی که دیدم اگر بخواهم از بین فیلمهایی که تماشا کردم یک فیلم منتخب را انتخاب کنم باید به فیلم ارزش عاطفی بپردازم.
از بین فیلمهای نسبتا خوبی که دیدم باید به عناوینی چون:
portobello by Marco Belloccio
The Voice of Hind Rajab by Kauther Ben hania
Blue Moon Richard Linklater
اشاره کنم و اضافه کنم که تعداد فیلمهایی که قابلیت نام بردن داشته باشند در فستیوال امسال بسیار محدود بود.
ارزش عاطفی
sentimental Value
کارگردان: یواکیم تریر
محصول: نروژ
سینمای ایران
از نمایندگان سینمای ایران دو فیلم بلند سینمایی حضور داشتند. یک تصادف ساده ساخته جعفر پناهی که با تماشای تریلر فیلم انتظار یک فیلم شعارزده با بازیهای ضعیف را داشتم که با دیدن فیلم شک من به یقین تبدیل شد. و فیلم بین دو رویا ساخته فرنوش صمدی که باز هم با استفاده از یک سوژه کنجکاوی برانگیز با پرداختی ضعیف به فیلمی نا موفق تبدیل شده بود. در بخش سریالها نیز سه قسمت سریال وحشی ساخته هومن سیدی بود که در قیاس با پنج سریال دیگر همچون گاندی و نورنبرگ حرفی برای گفتن نداشت.
داستان «ارزش عاطفی» دربارهی روابط یک خانواده است. گوستاو (استلان اسکاشگورد) فیلمسازی که 15 سال است فیلمی نساخته، پس از مرگ همسرش، ایدهی تازهای به ذهنش میرسد و تصمیم میگیرد قصهی خودکشی مادر خودش را به یک اثر سینمایی تبدیل کند و نقش اصلی را هم به دخترش، نورا (رناته رینسوه) بدهد. در واقع هدف اصلی گوستاو این است که دوباره بتواند به زندگی دو دخترش برگردد و با آنها ارتباط نزدیکتری برقرار کند.
فیلمی در حال و هوای آثار برگمن کارگردان فقید سوئد که روابط خانوادگی و زخمهای پنهان در دل یک خانواده را با کارگردانی ماهرانه و بازیهای قابلتوجه بازیگران اصلی فیلم به تصویر میکشد.
فیلم «ارزش عاطفی» به باور من نسبت به فیلم قبلی یوآکیم تریر بدترین فرد جهان که در فستیوالهای جهانی درخشید پختهتر است. فیلمی که نهتنها شخصیتها، بلکه مکان و زمان هم به عوامل مهمی برای انتقال مفاهیم عمیق انسانی تبدیل میشوند.
برندگان اصلی جشنواره امسال
فیلم منتخب آرای مردمی
Hemnet – chloe Zhaeo
فیلم منتخب آرای مردمی بینالملل
No Other Choice – Park Chan Wook
مستند منتخب آرای مردمی
The Road between us- Barry Avrich
جایزه فیپرشی (انجمن منتقدان بینالمللی)
Forastera, dir. Lucía Aleñar Iglesias | Spain/Italy/Sweden
جایزه نتپک (شبکه ترویج سینمای مناطق آسیا و اقیانوسیه)
In Search of The Sky (Vimukt), dir. Jitank Singh Gurjar | India

ارسال نظرات