نویسنده: مصطفا عزیزی
معمولا این روزهای، نیمه دوم سپتامبر، کشورها فیلمهایی خود را برای شرکت در رشتهی اسکار بینالملل معرفی میکنند.
اینکه کشورهای دیکتاتوری مانند جمهوری اسلامی همهی امور سینما را در دست دارند خلافِ دستکم دو قانون و رویهی اسکار است. قانون اول اینکه انتخاب فیلمها باید توسط نهادهای غیرحکومتی صورت بگیرد و در جمهوری اسلامی هیچ نهاد مستقلِ تاثیرگذار سینمایی وجود ندارد.
دیگر این است که فیلم باید مدتی در سینماهای کشور مربوطه نمایش داده شود. حالا نه نهاد مستقلی در جمهوری اسلامی است و نه امکان اکران فیلم بدون مجوز حکومتی ممکن است. برای همین همیشه انتخاب فیلم برای اسکار اعتراض فیلمسازان مستقل را به همراه داشته است اما ظاهرا بنا بر مصالحی این مشکل از طرف اسکار نادیده گرفته میشود.
سال گذشته در نود و پنجمین دورهی جوایز اسکار، از سوی جمهوری اسلامی فیلم «جنگ جهانی سوم» هومن سیدی، که حاضر شد بخشهای از فیلم را سانسور کند تا اکران بگیرد، به اسکار معرفی شد که به مرحلهی نهایی راه پیدا نکرد در عوض فیلم «دانهی انجیر معابد» محمد رسولاف از طرف آلمان معرفی شد که به مرحلهی نهایی راه یافت اما جایزه را به «من هنوز اینجا هستم» (I'm Still Here) به کارگردانی والتر سالس از کشور برزیل واگذار کرد.
اما امسال اتفاق عجیبی افتاده است. فیلم «علت مرگ: نامعلوم» به کارگردانی و نویسندگی علی زرنگار و تهیهکنندگی مجید برزگر که بهعنوان فیلم مستقل و مغضوب حکومت شناخته میشود به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران به آکادمی اسکار معرفی شده است. این معرفی سروصدای بسیار از فیلمسازان همسو با حکومت را درآورده است.
از طرف دیگر «یک تصادف ساده» (به انگلیسی: It Was Just an Accident) (به فرانسوی: Un simple accident) به نویسندگی و کارگردانی جعفر پناهی از سوی فرانسه معرفی شده است. هر چند فیلم در ایران ساخته شده است اما چون یکی از تهیهکنندگانش فیلیپ مارتین، تهیهکننده قدرتمند فرانسوی است و کارهای تدوین و مراحل دیگر پس از تولید در این کشور صورت گرفته به نمایندگی از کشور فرانسه به اسکار معرفی شده است. در ضمن فراموش نکنیم «یک تصادف ساده» جایزههای بسیاری در کشورهای مختلف برنده شده است و «نخل طلا» جشنوارهی سینمایی کن امسال را هم در کارنامه دارد و از همه مهمتر این که شرکت فیلمسازی آمریکایی «نئون»، که شرکت بسیار قدرتمندی است، پخش جهانی فیلم را خریداری کرده است. همهی اینها بهعلاوهی کیفیت خوب فیلم موجب میشود شانس بسیار بالای برای برنده شدن این جایزه داشته باشد.
بنظر میآید جمهوری اسلامی پس از جنگ ۱۲ روزه سرکوب در داخل کشور و مماشات در خارج کشور را در پیش گرفته است. از سویی میخواهند در المپیادهای علمی، مسابقات ورزشی و جشنوارههای سینما افتخارهای جهانی بهدست آورند و از سوی دیگر مردم بیپناه و بیصدا در داخل کشور را سرکوب کنند. به عنوان یک نفر از صدها نفر از بابک شهبازی یاد کنیم که دو سال پیش دستگیر شده بود و امسال به جرم جاسوسی برای اسرائیل اعدام شد.
به هر حال هر کدام از این دو فیلم برنده جایزه اسکار شوند افتخاری برای ایران محسوب میشود و چیزی به حساب حکومت واریز نمیشود.
جستارهای وابسته
１. «یک تصادف ساده» روایت پناهی از مرگ و دوشیزه آریل دورفمان
２. مروری بر «علت مرگ: نام معلوم» کارگردان علی زرنگار تهیهکننده مجید برزگر
ارسال نظرات